ေကာက္ႏုတ္ထားေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ား
(No. 13, March 27, 2020)
၁။ RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆံုမႈအၿပီး တိုက္ပြဲျြပန္ျဖစ္
၂။ ေအေအကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အျဖစ္ေၾကညာလိုက္သျဖင့္ စစ္မီးအရွိန္ျမွင့္သလိုျဖစ္ေနဟု ရခိုင္အမတ္ေျပာ
၃။ Covid-19 ကာကြယ္တားဆီးေရး ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳရန္ ကခ်င္အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား သမၼတ ထံ စာပို႔
၄။ Covid-19 စိုးရိမ္မႈထက္ ပတ္စ္ပို႔ သက္တမ္းကုန္လွ်င္ ဖမ္းဆီးခံရမည္စိုး၍ ျပန္လာၾကျခင္းဟု အလုပ္ သမားမ်ားေျပာ
၅။ မူဆယ္တြင္ အမ်ိဳးသားတဦး ေသနတ္ပစ္ခံရ
၆။ ထိုင္း နယ္စပ္ဂိတ္မ်ား ပိတ္လာခ်ိန္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ဂိတ္မ်ား ဖြင့္ေနဆဲ
၇။ AA ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အျဖစ္ ေၾကညာျခင္းက Bilateral ကို အဟန္႕အတားျဖစ္ႏိုင္ ဟုဆို
၈။ “ဝ” ေဒသ ဝင္၊ထြက္ ယာယီ ကန္႕သတ္
၉။ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ဒဏ္ရာရအရပ္သားမ်ားအား ICRC ကိုကူညီခြင့္ျပဳရန္ ရခိုင္လႊတ္ေတာ္အဆိုတင္
၁၀။ Covid-19 ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ နယ္ေျမအတြင္း ဝင္ထြက္သြားလာမႈအားလုံး KNU ေတာင္ငူခ႐ုိင္ တားျမစ္
၁၁။ မင္းျပားတြင္ ဗံုးထိ၍ ခ်င္းလူငယ္ ၁ ဦး ေသဆံုး၊ ၁၅ ဦး ဒဏ္ရာျပင္းထန္
၁၂။ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ထိုင္းျပန္ အမ်ိဳးသမီး တဦး ရုတ္တရက္ ေသ
၁၃။ တနသၤာရီတိုင္းအတြင္း ကရင္အမွတ္သားပါ ရြာဆိုင္းဘုတ္စိုက္ထူမႈ ကရင္ဝန္ႀကီး ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈ ၿပီးစီး
၁၄။ ကိုးလၾကာ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ထားလို႔ ေဒသခံေတြ ထိခိုက္ေန
၁၅။ ကြတ္ခိုင္အေျခစိုက္ ေကာင္းခါးျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔ကို တပ္မေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထား
၁၆။ ကခ်င္ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္ေျမစာပုံေန ေရႊ႕ေျပာင္းမိသားစုမွ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ေရး ဆႏၵျပ
၁၇။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဉ္မွာ AA ပါဝင္ဖို႔ ခဲယဉ္းလာေၾကာင္း တပ္မေတာ္ေျပာ
၁၈။ ဖားအံအုန္းတပင္ လက္ပစ္ဗံုးေပါက္ၿပီး ေသဆံုးသူမွာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္မႈ ရွိမရွိ ဆက္လက္စံု စမ္းေန
၁၉။ ေမာင္ေတာတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ကားတန္း မိုင္းဆြဲတိုက္ခိုက္ခံရၿပီး ဒုရဲမွဴးႀကီးတစ္ဦး အပါအဝင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၃ ဦးက်ဆံုး၊ ရဲအခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရ
၂၀။ ဆမီးၿမိဳ႕ဖက္သို႔ စစ္ေဘးေရွာင္လာသူ ၂ ေထာင္ေက်ာ္ ငွက္ေပ်ာဖူးႏွင့္ အစာေရာစားေနရ
၂၁။ NCA အပစ္ရပ္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္အညီ ေရာဂါတားျမစ္ကာကြယ္မႈကုိ ညႇိႏႈိင္းလုပ္ေဆာင္သြားရန္ အစုိးရ ကို KNU တုိက္တြန္း
၂၂။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေရးေပၚ အရ တာခ်ီလိတ္နယ္စပ္ဂိတ္အားလံုးပိတ္
၂၃။ ဖားအံၿမိဳ႕ ရတနာေျမ(၁) ဓာတ္ဆီဆိုင္ မီးေလာင္မွႈျဖစ္ပြား
၂၄။ စစ္ေရွာင္မ်ားကို ဟားခါးၿမိဳ႕ရွိ ပလက္ဝတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားမွ ဆန္အိတ္လွဴဒါန္းမည္
၂၅။ တပ္ျပင္ပ မဲရံုထားေရးအဆို တပ္မေတာ္ကန္႕ကြက္
၂၆။ ရခိုင္တြင္ အင္တာနက္လိုင္းဖြင့္ေပးေရး ဆႏၵျပက်ာင္းသား ၇ ဦးကို အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္၁လ ခ်မွတ္
၂၇။ ေက်ာက္ျဖဴစီးပြားေရးဇုန္ လူထုေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္သူ ဦးထြန္းၾကည္ကို ၿငိမ္းစုစီ ပုဒ္မ ၁၉ ျဖင့္ ေထြ/အုပ္က အမႈဖြင့္
၂၈။ ေဒသခံမ်ား၏ လူေနမႈဘဝကို ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ ေရႊကုကၠိဳလ္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းအား ရုပ္သိမ္းေပးရန္ KPSN ေတာင္းဆုိ
၂၉။ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ကိုရိုနာ သံသယလူနာ တစ္ဦးေတြ႔ရွိ
************
၁။ RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရ တပ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆံုမႈအၿပီး တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္
March 25, 2020
သွ်မ္းျပည္ အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ သည္။ မတ္လ ၂၅ ရက္ ယေန႔ မနက္ ၈ နာရီခြဲက သွ်မ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ၊ သွ်မ္းျပည္တပ္မေတာ္ RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းအစ္ေက်းရြာအနီး ဟိုနမ့္ေတာင္ကုန္းတြင္ မိနစ္ ၃၀ ခန္႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ ပြား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း RCSS/SSA ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းခမ္းစံ က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ေျပာသည္။
“ ဒီေန႔ မနက္ ၈ နာရီခြဲမွာ ျဖစ္တာပါ။ မိုင္းတံု အေျခစိုက္ အစိုးရ တပ္ရင္း ၃ ခု က က်ေနာ္တို႔ရွိတဲ့ေနရာကို သတင္းမပို႔ဘဲ ျဖတ္လို႔ပါ ” ဟု ဗိုလ္မွဴး စိုင္းခမ္းစံက ဆိုသည္။ မတ္လ ၁၅ ရက္က ၂ ဖက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ပိုင္း ျပန္လည္ ျဖစ္ပြါးေသာတိုက္ပြဲျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴး ခမ္းစံက ေျပာသည္။ မိုင္းတံု အေျခစိုက္ အစိုးရတပ္မေတာ္ ၃ ခုမွာ ခမရ ၅၁၉ ခလရ ၂၂၅ ႏွင့္ ၂၇၇ တို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္ ။
အဆိုပါ တိုက္ပြဲ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္မွဴး ခမ္းစံ က “ မိုင္းတံုမွာ ရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ဆံေရး နဲ႔ အစိုးရ တပ္က ဆက္ဆံေရး ရံုး အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းသြားမယ္။ အဆင္မေျပရင္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ထိ တက္ေဆြးေႏြးရမယ္”ဟု သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ေျပာသည္။ တိုက္ပြဲအတြင္း ႏွစ္ဖက္ တပ္ ထိခိုက္မႈ အေသးစိတ္ကို မသိရွိရေသးေၾကာင္းလည္း ဗိုလ္မွဴး စိုင္းခမ္းစံ က ဆက္လက္ေျပာသည္။ RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားရျခင္း ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရး ကို သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ က အႀကိမ္ႀကိမ္ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္မရခဲ့ေပ။
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၇ ရက္ေန႔မွ မတ္ ၃ ရက္ေန႔အထိ RCSS/SSA ႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္သည္ သွ်မ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း မိုင္းကိုင္၊ ေက်းသီး ႏွင့္ မိုင္းေနာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထိုတိုက္ပြဲတြင္ မိုင္းကိုင္ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ RCSS/SSA တပ္စခန္းခ်သည့္ လြိဳင္ေတာင္း တပ္စခန္း ဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/15829
************
၂။ ေအေအကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အျဖစ္ေၾကညာလိုက္သျဖင့္ စစ္မီးအရွိန္ျမွင့္သလိုျဖစ္ေနဟု ရခိုင္အမတ္ေျပာ
March 24, 2020
တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေနတဲ့စစ္ပြဲေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ သြားေစခ်င္ေပမယ့္ အခုလို အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္၊ မတရားအသင္းအျဖစ္ ေၾကညာလိုက္တဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲလမ္းေၾကာင္း ေပ်ာက္သြားတယ္လို႔ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ျပည္သူေတြ ဒုကၡ ေရာက္ေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းရမယ့္အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အခုလို စစ္မီးအရွိန္ျမွင့္လိုက္လို႔ ရခိုင္ျပည္သူ ေတြအတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစရာေတြျဖစ္လာတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။“မဆံုးႏိုင္တဲ့ မၿပီးႏိုင္တဲ့တိုက္ပြဲေတြ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အလားအလာကို ျမင္ေနရတယ္ေပါ့။ ကိုယ္ရခိုင္ ျပည္နယ္ရဲ႕ ပဋိပကၡ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအဘက္ ဘက္က က်ဆံုးေနတဲ့ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ စီးပြားေရး အားလံုးအတြက္ စိုးရိမ္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုအတြက္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရမယ့္ေနရာမွာ စစ္ေရးအရ အၿပီးသတ္အျပတ္ အသတ္တိုက္မယ္ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကိုေျပာင္းသြား တာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္လည္း ေတာ္ေတာ့ကို စိုးရိမ္ပါတယ္ ” လို႔ ဦးေဖသန္းက ေျပာပါတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီလိုေၾကညာလိုက္တာဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ တြန္းအားလည္းရွိႏိုင္သလို ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုသြားတာ ပိုေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တယ္လို႔ထင္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ AA ကို အခုလို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕၊ မတရားအသင္းလို႔ သတ္မွတ္လိုက္ေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ သံုးဖြဲ႔ အေပၚမွာ ဘယ္လို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလာမလည္းဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
“အခုသူတို႔ မဟာမိတ္အဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ရွိ တာေပါ့ေနာ္၊ ဒီအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ေရာ ဟိုဘက္ အဖြဲ႕ေတြကို ဘယ္လိုသက္ ေရာက္မႈရွိမလည္း၊ AA ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္း ေၾကညာလိုက္တဲ့အေပၚမွာ TNLA၊ MNDA၊ KIA တို႔အေပၚမွာေရာ ဘယ္လို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိမလဲဆိုတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ တစ္ခုေတာ့ျဖစ္လာတာေပါ့ ” လို႔ ဦးေဖသန္းက ေျပာပါ တယ္။ ရကၡိဳင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ( ယူအန္ေအ)/ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (ေအေအ) လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ကို အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဗဟိုအဖြဲ႕က မတ္လ ၂၃ ရက္မွာ ေၾကညာလိုက္ၿပီး မတရားအသင္း အျဖစ္လည္း ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ေၾကညာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ http://burmese.dvb.no/archive s/378065
************
၃။ Covid-19 ကာကြယ္တားဆီးေရး ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳရန္ ကခ်င္အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား သမၼတ ထံ စာပို႔
March 26, 2020
Covid-19 ကပ္ေရာဂါကာကြယ္တားဆီးရာတြင္ ျပည္နယ္အတြင္း ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးတြင္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မတီမ်ားတြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ထည့္သြင္းရန္ ကခ်င္အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ယေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ သည္။ အစိုးရ သီးသန႔္လုပ္ေဆာင္ျခင္းထက္ ေဒသအေျခစိုက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ျခင္းက သတင္းရရွိမွု ပိုမိုလၽွင္ျမန္မည္ဟု ယေန႔ ျမစ္ႀကီးနား UCF တြင္ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။
“အစိုးရလုပ္မယ္ဆိုတာယုံတယ္။ အစိုးရဆိုတာ ေက်းရြာအတြင္းထိျဖစ္ပ်က္ေတြကို ရဖို႔ခက္လိမ့္မယ္။ လက္ေတြ႕ျဖစ္တာကို ေတာ့ CSO ေတြ ရဖို႔အခြင့္ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ရြာမွာ ဘာျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ CSOမွာ သိေနတဲ့အတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ေပါင္းၿပီး၊ ဘယ္ဖက္မွာ ဦးစားေပးရမယ္ဆိုတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာေတြကို ခ်နိုင္ပါလိမ့္မယ္။” ဟု Kachin State Conservation Working Group မွ ဦးဘရန္ေအာင္ ေျပာသည္။
နိုင္ငံေတာ္သမၼတထံသို႔ ေတာင္းဆိုေသာအခ်က္မ်ားတြင္ ျပည္နယ္အတြင္း ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္တားဆီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္ျခင္းအစီစဥ္မ်ားကို ပြင့္လင္းစြာခ်ျပရန္ ႏွင့္ သီးျခားရန္ပုံေငြသတ္မွတ္ခ်ထားေပးရန္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ေပးရန္ တို႔ပါဝင္သည္။ ထို႔အျပင္ ကခ်င္ ကန္ပိုင္တီ တ႐ုတ္နယ္စပ္ဂိတ္မွ ညအခ်ိန္ ဝင္ထြက္သြားလာေနသည့္ ငွက္ေပ်ာတင္ကုန္ကားႀကီးမ်ားကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးရန္ အခ်က္ကိုလည္း ထည့္သြင္းေတာင္းဆိုထားသည္။ လက္ရွိ တ႐ုတ္နိုင္ငံတြင္ ဝူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ၿပီဆိုေသာ္လည္း ကပ္ေရာဂါမူလရင္းျမစ္ေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူထု စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ နယ္စပ္ဂိတ္ကို ပိတ္ထားသင့္ေၾကာင္း ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ ညြန္ၾကားခ်က္မရဘဲ ကခ်င္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ဂိတ္မ်ားကို ပိတ္ရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရတြင္ အခြင့္မရွိေၾကာင္း ျပည္နယ္လဝက ဝန္ႀကီးထံမွ သိရသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေစာင့္ၾကည့္လူနာ မ်ားရွိေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ထိ အတည္ျပဳ ပိုးေတြ႕ရွိသူ မရွိေသးေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွ သိရသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/03/26/covid-19-
*************
၄။ Covid-19 စိုးရိမ္မႈထက္ ပတ္စ္ပို႔ သက္တမ္းကုန္လွ်င္ ဖမ္းဆီးခံရမည္စိုး၍ ျပန္လာၾကျခင္းဟု အလုပ္ သမားမ်ားေျပာ
March 23, 2020
ထိုင္းႏိုင္ငံ႐ွိ ေနရပ္အသီးအသီးမွ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွတဆင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာေသာ ျမန္မာေရႊ႕ ေျပာင္းလုပ္သားအမ်ားစုမွာ Covid-19 ကို႐ိုနာ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ မည္ကို စိုးရိမ္မႈထက္ မိမိတို႔၏ ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္ သက္တမ္း လြန္လွ်င္ ဖမ္းဆီးအျပစ္ေပး ျခင္းခံရမည္ကို စိုးရိမ္၍ ျပန္လာရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ယေန႔ (မတ္လ ၂၃ ရက္ ) နံနက္ပိုင္းက ျမဝတီ-မဲေဆာက္ အမွတ္(၂) ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားမွတဆင့္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ လာသူမ်ားက ေျပာသည္။
လာမည့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မည့္ CI အစိမ္းေရာင္ပတ္စ္ပို႔ ကိုင္ေဆာင္ သည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ၁ သန္းခန္႔႐ွိၿပီး ၎တို႔အေနျဖင့္ ပတ္စ္ ပို႔ဗီဇာ သက္တမ္းေက်ာ္လြန္၍ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္မည္ဆိုပါက ထိုင္းတည္ဆဲဥပေဒအရ အေရးယူခံ ရမည္ကုိ စုိးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ယခုလို လူဦးေရ အလုံးအရင္းျဖင့္ျပန္ လည္ဝင္လာျခင္းျဖစ္ သည္ဟု ဆုိသည္။ “ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း ျပန္လာတဲ့သူအမ်ားစုကေတာ့ လာမယ့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးေတာ့မယ့္ CI အစိမ္းေရာင္ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္အမ်ိဳး အစားကိုင္ေဆာင္ သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ျပန္လာရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းက သူတို႔ရဲ႕ပတ္စ္ပို႔ သက္တမ္းမကုန္ခင္မွာ ျမန္မာျပည္ တြင္းကုိ ျပန္လာၿပီး mou စနစ္ျဖင့္ အသစ္ျပန္လုပ္ၿပီး ထိုင္းသို႔ ျပန္ဝင္ၾကမယ့္သူေတြက အမ်ားစုျဖစ္ပါ တယ္။”ဟု ယေန႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ ေနရပ္ျပန္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ကိုမိုးႀကီးက ေျပာသည္။
ထိုင္းေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားသည္ ၎တို႔ကိုင္ေဆာင္ေသာ CI အစိမ္းေရာင္ပတ္စ္ပို႔ သက္တမ္း ကုန္ဆံုး ေတာ့မည္ျဖစ္၍ စိုးရိမ္မႈျဖင့္ ျပန္လာၾကသူမ်ားႏွင့္ သႀကၤန္ကာလေနရပ္ျပန္ ျမန္မာ လုပ္သားမ်ားမွာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမဝတီ-မဲေဆာက္ အမွတ္(၂)ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားမွတဆင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ အလံုးအရင္းႏွင့္ ဝင္ေရာက္လ်က္႐ွိရာ မတ္လ ၂၁ရက္မွ ယေန႔ မတ္လ ၂၃ရက္ေန႔အထိ ေနရပ္ျပန္သူ ဦးေရ ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီးဟု သိရသည္။ http://kicnews.o rg/2020/03/covid-19-%e1%80%85%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%b8%e1
**************
၅။ မူဆယ္တြင္ အမ်ိဳးသားတဦး ေသနတ္ပစ္ခံရ
March 26, 2020
ျမန္မာ-တရုတ္နယ္စပ္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ရွိ မဂၤလာ မူဆယ္ အနီးတြင္ ယေန႔မနက္ပိုင္းက အမ်ိဳးသား တဦး ေသန တ္ပစ္သတ္ခံရ ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ မတ္လ ၂၆ ရက္ မနက္ ၉ နာရီခြဲအခ်ိန္ခန္႔က မဂၤလာ မူဆယ္အနီး ေျမဖို႔ (ေျမညွိ)ေနသည့္ ဘက္ဟိုး ကားေမာင္းသူမ်ား၏ မန္ေနဂ်ာ အသက္ ၅၂ အရြယ္ ဦးစိုးေမာင္ ကို အမည္မသိ လက္နက္ကိုင္ ၃ ဦးက ေသနတ္ ျဖင့္ ပစ္ခတ္သြားေၾကာင္း မူဆယ္ ဂရုဏာ လူမႈကူညီေရး အသင္း မွ ဦးေသာင္းထြန္း က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ေျပာသည္။
“ မနက္ ၉ နာရီခြဲ မွာ ပစ္ခံရတာ။ ပြဲခ်င္းၿပီး ေတာ့ ေသတာမဟုတ္ဘူး။ ေဆးရံု ေရာက္ၿပီး ၁ နာရီေလာက္ၾကာေတာ့ ေသသြား တာ။ ဘယ္သူလာပစ္တယ္ဆိုတာ မသိေသးဘူး” ဟု ဦးေသာင္းထြန္း ကေျပာသည္။ အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မူဆယ္ၿမိဳ႕မ ရဲစခန္းကို သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းသည့္ အခါ တာဝန္က် ရဲတဦးက “ မနက္က မဂၤလာ မူဆယ္မွာ အမ်ိဳးသားတေယာက္ ေသနတ္ပစ္ခံရတာ ဟုတ္ပါတယ္။ ေသသြားၿပီ။ တရားခံကေတာ့ ခုထိ မမိေသးဘူး” ဟု သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႔ ေျပာသည္။ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားသည့္ေနရာသည္ တရုတ္ျပည္ နယ္စပ္ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ တရားခံမ်ား တရုတ္ျပည္ဘက္ ထြက္ေျပးသြား ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း အဆိုပါ ရဲက ေျပာသည္။ ေသနတ္ပစ္ခံရသူသည္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သူတဦးျဖစ္ၿပီး ယခင္က ေက်ာက္မဲၿမိဳ႔ မိုင္းတင္းေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ဟု ေက်ာက္မဲ ေဒသခံ မ်ားေျပာျပခ်က္ အရသိရသည္။ https://burmese.shannews.org/archives/15843
*************
၆။ ထိုင္း နယ္စပ္ဂိတ္မ်ား ပိတ္လာခ်ိန္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ဂိတ္မ်ား ဖြင့္ေနဆဲ
March 24, 2020
ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္မွာစိုးရိမ္ရေသာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္မွ ျမန္မာ-ထိုင္း နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္မ်ား ပိတ္လာခ်ိန္ မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္မ်ားကို ဖြင့္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္၏အႀကီးဆုံး Kambaiti တ႐ုတ္နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္ကို ပိတ္မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚစဥ္ ဝန္ႀကီးမွ ယခုလို ျပန္လည္ရွင္းလင္းျခင္းျဖစ္သည္။
“ခုလက္ရွိအေနထားအရ Positive ၂ ေယာက္ေတြ႕တယ္ဆိုတာလည္း Kambaiti တို႔ Loije တို႔ကေန ဝင္လာတဲ့လူေတြ မဟုတ္ဘူး။ US က ျပန္လာတဲ့သူ UK က ျပန္လာတဲ့သူေတြျဖစ္တာ။ အဲေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ကေတာင္စိုးရိမ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ကေတာင္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွုအားနည္းတဲ့နိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ US ကျပန္လာတဲ့သူ UK ကျပန္လာတဲ့သူက သူတို႔နိုင္ငံ(တ႐ုတ္)ထဲကိုျပန္ဝင္လာမွာစိုးရိမ္တဲ့အတြက္ မေန႔ကစ ေၾကးနန္းတစ္ခု တက္လာတယ္။ Tengchong (တ႐ုတ္) ဘက္ကို ဝင္မယ့္ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္ျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျဖစ္ ၁၄ ရက္ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ရယ္ ေနာက္တစ္ခုက ကား အဝင္ အထြက္ကိုပိတ္လိုက္တာျဖစ္တယ္” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ လူဝင္မူႀကီးၾကပ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ဝင္းက ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အႀကီးဆုံး အတိုက္အခံပါတီ ကခ်င္ျပည္နယ္ျပည္သူ႔ပါတီ Kachin State People’s Party က Kambaiti နယ္စပ္ဂိတ္ကို လုံး၀ ပိတ္ရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕အား မတ္လ ၁၉ ေန႔ စာျဖင့္ အေလးအနက္ထား တင္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိ Kambaiti ႏွင့္ Loije နယ္စပ္ဂိတ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ညြန္ၾကားခ်က္ မရသျဖင့္ မပိတ္ေသးေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ဆိုပါသည္။
ရပ္ေက်းေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံတစ္ကာမွ ျပန္လာသည့္သူမ်ားအေနျဖင့္ သတင္းပို႔ရန္ ပ်က္ကြက္ပါက သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ ထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ကန္ပိုင္တီ နယ္စပ္ဂိတ္မွ တ႐ုတ္တစ္သၽွဴးငွက္ေပ်ာကားမ်ားအား ဝင္ထြက္ခြင့္ပိတ္ေပးရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး လည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးသို႔ မတ္ ၁၃ ရက္ေန႔ ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းသိရသည္။
“ေလာေလာဆယ္ေတာ့ သမၼတ႐ုံးကေတာ့ ဒီေန႔မွာအစည္းေဝးလုပ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ကစၿပီးစပိတ္ၾကေတာ့လို႔ ၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးနဲ႔အဲမွာေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ဆရာဝန္ေတြကို ေျပာလိုက္ၿပီ။ ဘယ္လိုဘဲေျပာေျပာ ပိတ္ဖို႔တြက္ စာမဝင္ ေသးေပမယ့္ေလာေလာဆယ္ ပိတ္ထားလိုက္ေတာ့လို႔ေျပာလိုက္တယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ၁၄ရက္လုပ္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးလုပ္ဖို႔တြက္ လူအင္အားရွိေပမယ့္လို႔ ေနဖို႔တြက္ ခက္ခဲျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ပိတ္ထား ေတာ့လို႔ ေျပာလိုက္ၿပီ” ဟု အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦး Ze Hkawng ေျပာသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ျဖင့္ ထိစပ္ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ဂိတ္မ်ားမွ ေန႔စဥ္ လူဝင္လူထြက္ႏွင့္ တစ္သၽွဴးငွက္ေပ်ာတင္ ကားမ်ားပုံမွန္ ျဖတ္သန္း ေနဆဲျဖစ္သည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/03/24/%e1%80%80%e1%80%81%e1% 80%
**************
၇။ AA ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အျဖစ္ ေၾကညာျခင္းက Bilateral ကို အဟန္႕အတားျဖစ္ႏိုင္ ဟုဆို
March 25, 2020
ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) ကို မတရားအသင္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အျဖစ္ ေၾကညာျခင္းက ေဆြးေႏြးေနဆဲ ပဏာမ အပစ္ ရပ္စာခ်ဳပ္ (Bilateral) ေဆြးေြးႏေနမႈမ်ားကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ဟု ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေျပာသည္။ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ႔၏ အဖြဲ႔ဝင္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) မွ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေနာ္ဘူက “မတရားအသင္း၊ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အျဖစ္ ေၾကညာတာ၊ သတ္မွတ္တာက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြး တဲ့ဘက္က ၾကည့္ရင္ အႏုတ္လကၡဏာ ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ယူဆပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။ မတ္ ၂၃ ရက္တြင္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအမိန္႔ျဖင့္ AA ကို မတရားအသင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး တၿပိဳင္တည္းတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဗဟိုအဖြဲ႔ကလည္း AA ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထားသည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေနာ္ဘူက “ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆံုးသတ္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ပဲ အေျဖရွာလို႔ရပါ မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရွိၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို မတရားအသင္းတို႔၊ အၾကမ္းဖက္တို႔ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးတဲ့ဘက္မွာ အခက္အခဲရွိ လာလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တိုရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကလည္း အလွမ္းေဝးလာ ႏိုင္တဲ့ အေနအထားေတာ့ ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။
KIA ၊ AA ၊ ပေလာင္ (တအန္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) ႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) တို႔သည္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္တို႔ႏွင့္ အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္တေစာင္ ခ်ုဳပ္ဆိုႏိုင္ရန္အတြက္ Bilateral စာခ်ဳပ္ တေစာင္စီကို အတူတကြ ေဆြးေႏြးေနဆဲ ျဖစ္သည္။ AA ကို ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဗိုလ္မွဴး မိုင္းအိုက္ေက်ာ္က “အခုလို ေၾကညာလိုက္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို ခရီးဆက္ႏိုင္တဲ့ ပံုစံ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တဖက္နဲ႔ တဖက္ ပိုၿပီး နားလည္မႈ လြဲေစႏိုင္တယ္” ဟု ေျပာ သည္။
တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA တို႔၏ စစ္ေရး ပဋိပကၡမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသည့္ Myanmar Institute For Peace and Security မွ အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးက “တပ္မေတာ္သားေတြ ေျပာတဲ့ပံုကေတာ့ သူတို႔ မေဆြးေႏြး ေတာ့ဘူး ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာတယ္။ အစိုးရ ဘက္ကေတာ့ ဘယ္လို ခ်ဉ္းကပ္မလဲေပါ့။ ၄ ဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္တာမွာ AA ပါလား မပါလား က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ၊ အခန္း(၃) ပုဒ္မ ၆ ၊ ပုဒ္မခြဲ (ဆ)တြင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ႏွင့္ တိုက္ဖ်က္ေရးတို႔အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ စပ္လ်ဉ္းသည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း ညွိႏိႈင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ဟု သတ္မွတ္ခံထားရသည့္ အဖြဲ႔ႏွင့္ အဖြဲ႔ဝင္ မ်ားသည္ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ တရားစြဲဆိုျခင္းခံရပါက ျပစ္မႈ၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ားမွာ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္မွ အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္ တသက္အထိျဖစ္ေစ၊ ေသဒဏ္ျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ဟုလည္း ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။ https://burma .irrawaddy.com/news/2020/03/25/219033.html
*************
၈။ “ဝ” ေဒသ ဝင္၊ထြက္ ယာယီ ကန္႕သတ္
March 25, 2020
“ဝ” ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ထိန္းခ်ုပ္သည့္ ေဒသ အတြင္း COVID-19 ကို ကာကြယ္သည့္ အေနျဖင့္ မတ္ ၂၆ ရက္မွ စတင္ကာ ယာယီ ကန္႔သတ္လိုက္ေျကာင္း သတင္းရရွိသည္။
လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနသည့္ COVID-19 ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္ မတ္ ၂၆ ရက္မွစတင္ ကာ အဝင္၊ အထြက္ ဂိတ္မ်ားကို ယာယီ ကန္႔သတ္လိုက္ေၾကာင္း ၊ ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ ေပၚမူတည္ၿပီး ကန္႔သတ္သြားမည္ ဟု လားရိႈး အေျခစိုက္ UWSA ဆက္ဆံေရး ရံုး မွ ဦးညီရမ္း က ေျပာသည္။
“ မနက္ျဖန္ စ မွာပါ။ ဘယ္ေန႔ထိဆိုတာကေတာ့ COVID-19 ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ေပၚမူတည္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ “ ဝ” ေဒသ ကေန ျပန္ထြက္လို႔ရတယ္။ ေပးမဝင္ေတာ့တဲ့သေဘာပါ။ ဒါေပမယ့္ “ဝ” ေဒသကလူဆိုရင္ေတာ့ ဝင္လို႔ရပါတယ္။ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ေနရာ မွာ ၁၄ ရက္ေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္မယ္” ဟု ဦးညီရမ္း က ဆိုသည္။
လက္ရွိ “ ဝ” ေဒသ သည္ တရုတ္ျပည္ ယူနန္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ေဒသ တခုျဖစ္ေသာ္လည္း COVID-19 သံသယရွိလူနာ မေတြ႔ ရွိေသးေၾကာင္း၊ ထိုေရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံျပည္သူမ်ားကို အသိပညာအၿမဲေပးေနေၾကာင္းလည္း ဦးညီရမ္း က ဆို သည္။ https://burmese.shannews.org/archives/15832
**************
၉။ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ဒဏ္ရာရအရပ္သားမ်ားအား ICRC ကိုကူညီခြင့္ျပဳရန္ ရခိုင္လႊတ္ေတာ္အဆိုတင္
March 25, 2020
တိုက္ပြဲေၾကာင့္ဒဏ္ရာရ အရပ္သားေတြကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ (ICRC) နဲ႔ လူမႈကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕ ေတြက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြ အတားအဆီးမရွိ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ေပးဖို႔ ျပည္နယ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းတဲ့ အဆိုတရပ္ ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းလိုက္ပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္တိုက္ပြဲနဲ႔ ပါဝင္ ပတ္သက္ျခင္းမရွိတဲ့ ဒဏ္ရာရအရပ္သား ျပည္သူေတြအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြကို အတားအဆီးမရွိ လြတ္လပ္စြာသြားလာလုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳဖို႔အဆိုတရပ္တင္သြင္းခဲ့တာပါ။ ဒီအဆိုကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ ၁ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းသာစိန္ကမတ္ ၂၄ ရက္ေန႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာတင္သြင္းလိုက္တာပါ။
အဆိုရွင္က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ (ICRC) ဟာ ဘက္လိုက္မႈကင္းၿပီး ခြဲျခားမႈမရွိဘဲလြတ္လပ္တဲ့ လူသား ခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက လုပ္ငန္းတာဝန္ေပးအပ္ထားတဲ့အဖြဲ႔ အစည္းတခု ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဦးထြန္းသာစိန္တင္သြင္းတဲ့ အဲ့ဒီဆိုကို ဘူးသီးေတာင္မဲဆႏၵနယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ ဦးထြန္းေအာင္သိန္းေထာက္က ေထာက္ခံေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဦးထြန္းသာစိန္တင္သြင္းတဲ့ အဲ့ဒီအဆိုကို လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားကို ရယူရာမွာ သေဘာမတူသူ မရွိတဲ့အတြက္ အဆိုကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က ေၾကညာပါ တယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ေအေအ တိုက္ပြဲကာလအတြင္း အရပ္သား ၂၃၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့မႈကိုမိသားစုေတြနဲ႕ ထပ္တူဝမ္းနည္းေၾကာင္း အဆိုကိုလည္း မတ္လ ၂၄ ရက္က လႊတ္ေတာ္မွာတင္သြင္းခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္သေဘားထားကိုရယူကာ လႊတ္ေတာ္မွာ မွတ္တမ္းတင္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ http://b urmese.dvb.no/archives/378283
************
၁၀။ Covid-19 ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ နယ္ေျမအတြင္း ဝင္ထြက္သြားလာမႈအားလုံး KNU ေတာင္ငူခ႐ုိင္ တားျမစ္
March 25, 2020
လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနသည့္ Covid-19 ေရာဂါေၾကာင့္ KNU -ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး၏ ေတာင္ငူခ႐ုိင္ (တပ္မဟာ -၂) နယ္ေျမအတြင္း ယေန႔ (မတ္လ ၂၅ ရက္)မွစတင္ၿပီး ဝင္ထြက္သြားလာျခင္းကို တားျမစ္လိုက္ေၾကာင္း KNU ေတာင္ငူခရိုင္က ယမန္ေန႔ (မတ္လ ၂၄ရက္ )တြင္ အသိေပး ထုတ္ျပန္လိုက္သည္ဟု သိရသည္။
ကမၻာတဝွမ္းတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေဒသအတြင္း ေရာဂါမျပန္႔ပြားေစရန္အတြက္ အျခားေဒသရွိ ဧည့္သည္ မ်ား၊ ခရီးသြားျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား အလုပ္လုပ္ၿပီး ေဒသခံ မဟုတ္ သည့္သူမ်ားကို ခရိုင္အတြင္း ဝင္ေရာက္ ျခင္းမျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ ဝင္ေရာက္ျခင္းရွိေနပါက ၂၅ ရက္ေန႔မွစတင္ၿပီး ျပန္လည္ထြက္ခြာေပးရန္ KNU ေတာင္ငူခ႐ုိင္က အသိေပး ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အသိေပးထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတာင္ငူခရိုင္ဥကၠ႒ ပဒိုေစာအယ္ဝါးက“ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမဆိုတာက အထူးသျဖင့္ ေတာင္ေပၚတက္တဲ့လမ္းေတြမွာ ရြာေတြမွာ ႏွစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမနည္းနည္းပါးပါးပါမယ္။ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ထဲကေနၿပီး ဆိုင္ကယ္ လမ္းေပါက္တဲ့အထိ ေစ်းသည္ေတြက ေန႔စဥ္ ဝင္ထြက္ေနတဲ့အျပင္ လူကတစ္ဆင့္ ေရာဂါအႏၱရာယ္ေၾကာက္ရတာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဝင္ခြင့္ကို ပိတ္လိုက္တာျဖစ္တယ္” ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာ သည္။ လူဝင္လူထြက္ေၾကာင့္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္ သည့္ အေျခခံျဖစ္သည့္အတြက္ ေဒသခံျပည္သူလူထုကို ကာကြယ္ သည့္အေနျဖင့္ ယခုလိုလုပ္ရျခင္းျဖစ္သလို ေရာဂါဆိုးလာ ပါက အျခားၿမိဳ႕မွာလည္း Lockdown (ပိတ္ခ်) မလုပ္ခင္အခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္မီ ျပန္ထြက္ႏိုင္ရန္ ထုိသုိ႔အသိေပးထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ပဒိုေစာအယ္ဝါးက ျဖည့္စြက္ေျပာသည္။
လက္ရွိ KNU ေတာင္ခ႐ုိင္တြင္ Covid-19 ကို႐ုိနာဗုိင္းရပ္စ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအား အသိပညာ ေပးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရွိဟု တာဝန္ရွိသူမ်ားကေျပာသည္။ ထုိ႔အတူ Covid -19 ကုိရုိနာဗုိင္းရပ္စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏုိင္ဖုိ႔အေျခအေန၊ ေရွာင္ရန္၊ ေဆာင္ရန္ႏွင့္ပတ္သက္၍ KNU ၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးဌာန ( KDHW) ကလည္း သက္ဆုိင္ရာ ၎တုိ႔ ခ႐ုိင္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ဆင့္ကို အသိေပးၫႊန္ၾကားမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ထားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၀ေက်ာ္ ကူးစက္ခံထားရၿပီျဖစ္သည့္ COVID-19 ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ ကပ္ေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္၍ မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က ဓာတ္ခြဲခန္းစစ္ေဆးမွႈ အေျခအေနအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ COVID-19 ေရာဂါပိုးေတြ႔ရွိသူ ၃ ဦးေတြ႔ရွိေနၿပီးျဖစ္သည္ဟု က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ထားသည္။ http://kicnews.org/2020/03/covid-19-%e1%80%80 %e1%80%95%e1%80%b9%e1%80%b1%e1%80%9b%e1%80%ac
************
၁၁။ မင္းျပားတြင္ ဗံုးထိ၍ ခ်င္းလူငယ္ ၁ ဦး ေသဆံုး၊ ၁၅ ဦး ဒဏ္ရာျပင္းထန္
March 25, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ခ်ဲ႕ေတာင္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား ေက်းရြာတြင္ မတ္လ၂၃ ရက္ ညေန ၄ နာရီ အခ်ိန္ခန္႔က ဗံုးဆန္ ထိမွန္ေသာေၾကာင့္ ၉ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္ ၁ ဦး ေသဆံုးၿပီး၊ ၁၅ ဦး ျပင္းထန္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက တပ္မေတာ္ တန္းျမင့္ ေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းကို မတ္လ ၁၃ ရက္က ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) အဖြဲ႔က ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္အတြက္ တပ္မေတာ္က ေလေၾကာင္းျဖင့္ ျပန္လည္ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာတြင္ ေက်းရြာ အတြင္းသို႔ က်ေရာက္ၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကာယကံရွင္ မိသားစုဝင္မ်ားက ေျပာသည္။
ျပင္းထန္ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိခဲ့သူ ဦးဇနီေအာင္၏ အစ္ကို ဦးအဂၤါဦးက “က်ေနာ့္ညီ ဦးဇနီေအာင္မွာ ရတဲ့ ဒဏ္ရာက ေတာ္ေတာ္ ျပင္းတယ္။ အေရျပားေတြ မီးေလာင္သြားတယ္။ သူ႕သားေလး ဘီတန္းကေတာ့ အဲဒီမွာပဲ ေသဆံုးသြားတယ္။ ေနာက္ထပ္ သားတေယာက္လည္း ဒဏ္ရာရတာ ရွိတယ္။ ေလယာဉ္နဲ႔ ပစ္တဲ့အခါ သူတို႔အိမ္ကို လာမွန္တာလို႔ ေျပာ တယ္” ဟု ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာသည္။ လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ျပင္းထန္ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိခဲ့သည့္ ဦးဇနီေအာင္ႏွင့္ သားျဖစ္သူ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ အရြယ္ ေမာင္ထြန္းေနလင္းတို႔ကို ယမန္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းက စစ္ေတြေဆးရံုသို႔ ပို႔ေဆာင္ကာ ကုသေနရၿပီး က်န္သည့္ ရြာသားမ်ားမွာ မင္းျပားၿမိဳ႕ ျပည္သူ႔ေဆးရံု၌ တက္ေရာက္ ကုသေနရေၾကာင္း သိရသည္။
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက “က်ေနာ္တို႔ သတင္းထုတ္ျပန္ၿပီး ျဖစ္တယ္။ တိုက္ပြဲ မျဖစ္ပြားဘဲ ပစ္ခတ္စရာအေၾကာင္း မရွိဘူး။ ရြာထဲလည္း ပစ္ခတ္စရာ အေၾကာင္း မရွိဘူး။ သူတို႔ ေျပာတာက တိုက္ပြဲ ျဖစ္ၿပီးမွာ ရဟတ္ယာဉ္ေပၚက ဗံုးသီး က်တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီ ရဟတ္ယာဉ္က ဗံုးႀကဲလို႔ရတဲ့ ရဟတ္ယာဉ္ မဟုတ္ဘူး။ ဒါသည္ လုပ္ႀကံၿပီး ဝါဒျဖန္႔တာသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေန႔က AA က ေနရာ ၅ ေနရာေလာက္ကေန ဝိုင္းတိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ေသကုန္တဲ့အခ်ိန္မွ ရြာ သားဆိုတာ ထြက္လာတာ ျဖစ္တယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အဆိုပါ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ တိုင္းဗဟို (၉) တပ္မေတာ္ တန္းျမင့္ေလ့က်င့္ေရး ေက်ာင္းအား AA အဖြဲ႔က ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သည့္ ျဖစ္စဉ္တြင္ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္က်ဆံုးမႈမ်ား ရွိၿပီး တပ္မေတာ္က AA အဖြဲ႔၏ အေလာင္းႏွင့္ လက္နက္တခ်ိဳ႕ကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ https://burma.irrawaddy.com/n ews/2020/03/25/219092.html
*************
၁၂။ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ထိုင္းျပန္ အမ်ိဳးသမီး တဦး ရုတ္တရက္ ေသ
March 25, 2020
သွ်မ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ပါေလာပါကယ္ ေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျပန္လာသည့္ အမ်ိဳးသမီးတဦးသည္ ယေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းက ရုတ္တရက္ ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
အဆိုပါ အမ်ိဳးသမီး သည္ အသက္ ၃၇ ႏွစ္ရွိၿပီး၊ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၅ ရက္ခန္႔ကမွ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျပန္ေရာက္လာေၾကာင္း၊ ဖ်ားနာ သည္ကို သက္ဆိုင္ရာသို႔သတင္း ေပးပို႔ျခင္းမရွိဘဲ မိမိသေဘာျဖင့္ ေဆးကုသခဲ့ရာမွ ယေန႔ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ ရုတ္တရက္ ေသဆံုးသြားခဲ့ေၾကာင္း ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕ ေအာင္ခ်မ္းသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးစံဝင္းေမာင္၏ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသား ထားသည္။ “ လက္ရွိမွာ ေသဆံုးရဲ႕တစ္ရႉးစ နဲ႔ နွာတို႔စ ( ႏွာေခါင္းထဲကို ဝါဂြမ္းစ နဲ႔ထိုးထည့္ၿပီး COVID-19 အတြက္ ယူေဆာင္ ထားသည့္အစ) ကိုဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ဖို႔ပို႕ေပးထားပါတယ္” ဟု ဦးစံဝင္းေမာင္ က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သို႕ေျပာသည္။
လက္ရွိမွာ မည္သည့္ ေရာဂါျဖင့္ေသဆံုးသည္ ကို ၿမိဳ႕နယ္ က်န္းမာေရး ဌာန တာဝန္ရွိသူမ်ားက စစ္ေဆးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။ “ေသသြားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမွာ ေလးဘက္နာေရာဂါ၊ ရင္သား အႀကိတ္လည္းရွိတယ္” ဟု ဦးစံဝင္းေမာင္ က ဆိုသည္။ ရုတ္တရက္ေသဆံုးသူေနထိုင္သည့္ရြာ ႏွင့္ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕သည္ ၁၂ မိုင္သာ ကြာေဝးေၾကာင္းသိရသည္။ http://kicnews.org /2020/03/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%80%a1%e1%80%b6%e1%80
*************
၁၃။ တနသၤာရီတိုင္းအတြင္း ကရင္အမွတ္သားပါ ရြာဆိုင္းဘုတ္စိုက္ထူမႈ ကရင္ဝန္ႀကီး ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈ ၿပီးစီး
March 24, 2020
တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီး၊ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကရင္ေက်းရြာအခ်ိဳ႕တြင္ ကရင္အမွတ္သေကၤတပါရွိသည့္ ရြာဆုိင္းဘုတ္မ်ား စုိက္ထူထားျခင္းအေပၚ လူပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕က မလုိလားမႈမ်ားရွိခဲ့သည့္အတြက္ ကရင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားေရးရာဝန္ႀကီးက ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ဖားစည္၊ ကြ်ဲခ်ိဳ၊ အနီအျဖဴအျပာ၊ ေနေရာင္ျဖာထြက္သည့္ပံု၊ ကရင္စာ မ်ားျဖင့္ ရြာဆုိင္းဘုတ္မ်ား စုိက္ထူထားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္ပုိင္းတြင္ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းဇူးေတာ္ႏွင့္ ေလာ့သုိင္း ရြာ ၂ ရြာသုိ႔ ကြင္းဆင္းၿပီး ရြာသားမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီး ကရင္ဝန္ႀကီး ေစာလုကာက ေကအုိင္စီသုိ႔ ယခုလုိေျပာသည္။
“ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ အလံ(ပံုစံ)ကုိ ရြာဆုိင္းဘုတ္လုိ ေနရာမ်ိဳးမွာ မထည့္သင့္ဘူးေပါ့ ေနာ္။ ဖားစည္(ပံုုစံ) ကေတာ့ ထားပါေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ကရင္ရုိးရာ။ အဲေလာက္ပဲေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သိပ္ၿပီးအေရးတဲ့ဟာလည္း မဟုတ္ေတာ့ ဟာေလ။” ဟု ယေန႔(မတ္လ ၂၄ ရက္)တြင္ ေျပာသည္။ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကရင္ေက်းရြာ ၁၃ ရြာရွိသည့္အနက္ ယခုကဲ့သုိ႔ ကရင္အမွတ္အသားသေကၤတကုိ ေဖာ္က်ဴးထားသည့္ ရြာဆုိင္းဘုတ္ရွိေသာရြာမွာ ေက်းဇူးေတာ္ရြာ၊ ေရပံုးရြာႏွင့္ ေလာ့သုိင္းရြာ တုိ႔ ျဖစ္သည္ဟု ေရပံုးရြာသား ေစာအာကာလင္းက ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကရင္ရြာမ်ားသည္ ရွိၿပီးသားမူရင္း ဌာေန ရြာမ်ားသာျဖစ္ၿပီး ယခုလုိျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ေရွးယခင္ မျဖစ္ ခဲ့ဖူးေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။ http://kicnews.o rg/2020/03/%e1%80%90%e1%80%94%e1%80%
************
၁၄။ ကိုးလၾကာ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ထားလို႔ ေဒသခံေတြ ထိခိုက္ေန
March 23, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရက မိုဘိုင္းအင္တာနက္လိုင္းေတြကို ျဖတ္ေတာက္ထားတာ မေန႔က ကိုးလျပည့္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလကပင္ ရက္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ၾကာ တိုက္ပြဲျပင္းထန္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ေတာ္နဲ႔ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ အစပ္ တဝိုက္က မီးဝ၊ ပြီဟုန္း၊ လိပ္ေခါင္း၊ ဝက္မ၊ မီးဇာဝ အစရွိတဲ့ ေက်းရြာေပါင္း ကိုးရြာခန္႔ေလာက္မွာ ေနအိမ္ေတြ မီးရိႈ႕ခံခဲ့ရ သလို အရပ္သားအမ်ားအျပားလည္း ေသေၾကထိခိုက္ခဲ့ရပါတယ္။
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဦးထြန္းဝင္းက အင္တာနက္ အပိတ္ခံထားရတာေၾကာင့္ အရပ္သားေတြ ထိခိုက္မႈပိုမ်ားခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခ်ိန္ ႏွစ္လေက်ာ္အၾကာမွာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေျမပံု၊ ပလက္ဝ ၿမိဳ႕နယ္ေတြကို ျပန္ဖြင့္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ထပ္အခ်ိန္ ေျခာက္လအၾကာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၃ ရက္ေန႔ မွာေတာ့ ျပန္ဖြင့္တဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုပါ ျပန္လည္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ပါတယ္။
တစ္ဖက္မွာ ကူးစက္ျမန္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အင္တာနက္ အပိတ္ခံထားရတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ျပည္သူေတြ သိခြင့္မရၾကပါဘူး။ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစိုးေက်ာ္ျမင့္က အင္တာနက္ အပိတ္ခံထားရတဲ့ အတြက္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္သတင္းေတြကို သိခြင့္မရၾကဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ေသာင္းေရႊကေတာ့ အင္တာနက္ကို ဆက္ပိတ္ထားဦးမယ္ဆိုရင္ ေဒသခံေတြအတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ထားတာဟာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္လို႔ အစိုးရက အေၾကာင္းျပေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ တိုက္ပြဲေတြသာ ပိုမ်ားလာခဲ့သလို အရပ္သားေတြအေပၚ ထိခိုက္မႈကလည္း ပိုမ်ားလာေစခဲ့တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ရခိုင္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တခ်ိဳ႕နဲ႕ အင္တာနက္ အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက အင္တာနက္ျပန္ ဖြင့္ေပးဖို႔ အစိုးရကို ရန္ကုန္မွာဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့တာရွိပါတယ္။ https://www.rfa.org/burmese/news/ rakhine-internet-03232020064942.html
**************
၁၅။ ကြတ္ခိုင္အေျခစိုက္ ေကာင္းခါးျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔ကို တပ္မေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထား
March 26, 2020
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လူသိမ်ားတဲ့ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္အေျခစိုက္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္အင္အား တစ္ေထာင္နီးပါးရွိတဲ့ ေကာင္းခါး ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔ကို တပ္မေတာ္က ဝင္ေရာက္စီးနင္းသိမ္းပိုက္လိုက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕လည္း ထိန္းသိမ္းစစ္ေဆးေနပါ တယ္။ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္က ေကာင္းခါးျပည္သူ႕စစ္ဌာနခ်ဳပ္ေနရာကို တပ္မ ၉၉ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြက မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ ဝင္ေရာက္စီးနင္းၿပီးေတာ့ လက္နက္အပ္ဖို႔ညႊန္ၾကားတယ္လို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ခံလိုက္ရတဲ့ ေကာင္းခါးအဖြဲ႔က အရာရွိငယ္တစ္ဦးက RFA ကို ဒီေန႔ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ အတည္ျပုပါတယ္။
ျပည္သူ႕စစ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ကို တပ္မေတာ္က ထိန္းသိမ္းၿပီး စစ္ေဆးေမးျမန္းခံေနရတယ္လို႔ အမည္ မေဖာ္လိုတဲ့ ေကာင္းခါးအရာရွိက ဆက္ေျပာပါတယ္။ KDA အဖြဲ႔ ဒုဥကၠ႒ ၁ ဦးေဇာ္ရင္ ကေတာ့ ေကာင္းခါးဌာနခ်ဴပ္မွာပဲရွိေနၿပီး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးဒီးခြန္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေနာက္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဇုန္မ္ေခါ ကိုေတာ့ ေဆြးေႏြးစရာရွိလို႔ဆိုၿပီး အေရွ႕ ေျမာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္မွာ စစ္ေဆးခံေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လတ္တေလာမွာ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႔ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ဆယ္ဦးေက်ာ္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၿပီး၊ တပ္ဖြဲ႔ ဖရိုဖရဲျဖစ္ေနလို႔ အေရအတြက္တိတိက်က်မသိႏိုင္ဘူးလို႔ ေကာင္းခါး အရာရွိငယ္ကေျပာပါတယ္။
ေကာင္းခါးေက်းရြာအုပ္စုနဲ႔ လြယ္ခမ္ေက်းရြာအုပ္စုသြားတဲ့လမ္းေတြကို တပ္ကပိတ္ထားလို႔ သြားလာေရးခက္ခဲ ေနတယ္လို႔ ေဒသခံတခ်ိဳ႕ကေျပာပါတယ္။ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ဆုေတာင္းေတာင္ကုန္းေပၚမွာ တပ္က စခန္းခ်ဖို႔ လုပ္ေနတာေတြ႔ရတယ္လို႔လည္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ လက္ရွိျပည္သူ႕စစ္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ လြယ္ေတာင္ ေက်းရြာတဝိုက္မွာေတာ့ တအာင္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ ေရးအဖြဲ႔ TNLA နဲ႔ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ေတြ လႈပ္ရွားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီႏွစ္ဖြဲ႔နဲ႔ ေဒသခံျပည္သူ႕စစ္က တိုက္ပြဲေတာ့ မျဖစ္ၾကပါဘူး။ တပ္က အခုလိုဝင္သိမ္းလို႔ ျပည္သူ႕စစ္ေတြမရွိေတာ့ရင္ တပ္နဲ႔ TNLA/ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ေတြ တိုက္ပြဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔သံုးသပ္ျကပါတယ္။
KDA အသြင္ေျပာင္း ေကာင္းခါးျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔ဟာ ရွမ္းေျမာက္ေဒက လားရိႈး၊ ကြမ္လံု၊ သိႏၷီ၊ မူဆယ္၊ ကြတ္ခိုင္ စတဲ့ ငါးၿမိဳ႕နယ္ မွာ ဆက္ဆံေရးရံုးေတြ ဖြင့္ထားပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၉၁ တုန္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ အဖြဲ႔ပါ။ မွတ္ပံုတင္ျပည္သူ႕စစ္စာရင္းမွာ ေကာင္းခါးအဖြဲ႕က အင္အား ၈၅၀ ရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပၿပီး အရန္အင္အားနဲ႔ဆိုရင္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ပါတယ္။https://www.rfa.org/burmese/news/kutkai–kaungkhar-militia-a03262020040900.html
*************
၁၆။ ကခ်င္ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္ေျမစာပုံေန ေရႊ႕ေျပာင္းမိသားစုမွ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ေရး ဆႏၵျပ
March 24, 2020
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန႔္ေက်ာက္စိမ္းမွော္ ေျမဇာပုံမွာ ေနထိုင္သည့္ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္း မိသားစု တစ္စုက ၎ေနရာကို တရားဝင္ ပိုင္ဆိုင္လိုေၾကာင္း ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈ ျပဳလုပ္ေနပါသည္။ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ေျမစာရင္း ဌာနတို႔၏ ပယ္ခ်မႈကို လက္မခံဘဲ ဦးထြန္းထြန္း မိသားစုက ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႔ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။
“ေျမျပင္မွာ မရွိတဲ့ ဦးပိုင္အမွတ္ေတြကို ေျမစာရင္းဌာနက ၁၀၅၊ ၁၀၆ ထုတ္ေပးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေနရာကို သူတို႔ဟာဆိုၿပီး ၁၀၅၊ ၁၀၆ ထုတ္တယ္။ အဲဒါကိုေျမစာရင္းဌာနက ေရးဆြဲေပးတယ္။ ေျမႀကီးမွာ မရွိတာကို ဖားကန႔္တရားစီရင္ေရးက ၂၀၁၆ မွာ စတင္လက္ခံစစ္ေဆးတယ္။ ၂၀၁၇မွာ အမိန႔္ခ်တယ္။ အမိန႔္မခ်ခင္ ေနာက္ဆုံး ေလွ်ာက္လွဲခ်က္မွာ တရားလိုတင္ထားတဲ့ ၁၀၅၊ ၁၀၆ က ေျမျပင္မွာမရွိပါဘူး လာၿပီးေတာ့ ကြင္းဆင္းေပးပါဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုတယ္ တင္ျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ တရား႐ုံးက လာေရာက္ကြင္းဆင္းတာ မရွိဘူး။ ေျမႀကီးမွာမရွိပါဘူးလို႔ ေျပာေနတဲ့ဟာကို တရားလိုဘက္ကို အႏိုင္ေပးလိုက္တယ္”ဟု ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူ ဦးထြန္းထြန္း ဆိုသည္။ အဆိုပါအမႈနွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးတြင္ အမႈရံႈးသည့္အတြက္ ခရိုင္တရား႐ုံး ႏွင့္ ျပည္နယ္ တရားလႊတ္ေတာ္အဆင့္ဆင့္သို႔ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ထပ္မံရံႈးနိမ့္ခဲ့ေၾကာင္း ၎ကဆက္ ေျပာ သည္။
ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူမိသားစုသည္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕၊ လုံးခင္း ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ ရပ္ကြက္ စြန႔္ပစ္ေျမဇာပုံတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ဦးထြန္းထြန္း မိသားစုျဖစ္ကာ လာေရာက္ပူေပါင္းပါဝင္သူ ၆ ဦးရွိၿပီး ယင္းဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျခင္းအား ၃ ရက္တိတိ ျပဳလုပ္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ https://burmese.kachinnews.com/2020/03/24/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80
**************
၁၇။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဉ္မွာ AA ပါဝင္ဖို႔ ခဲယဉ္းလာေၾကာင္း တပ္မေတာ္ေျပာ
March 26, 2020
ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ AA ကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဉ္ေတြမွာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ ခဲယဉ္းသြားၿပီလို႔ တပ္မေတာ္က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ AA ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမလိုခ်င္လို႔ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြ ခဏခဏ လုပ္ေနခဲ့ တာေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈမွာ ဆက္လက္ ပါဝင္ႏိုင္ဖို႔ ခဲယဉ္းသြားၿပီလို႔ ေျပာပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ အစိုးရက ေၾကညာလိုက္တာဟာ ပမာဏအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုေရး ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ အဟန္႔ အတားျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ AA စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္က RFA ကို မွတ္ခ်က္ေပးထား မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာမွာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက တု႔ံျပန္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ AA နဲ႔ပတ္သက္မႈရွိတယ္ဆိုၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မေတြနဲ႔ တရားစြဲဆိုခံေနရတဲ့ ေဒသခံေတြရဲ႕အေျခအေနဟာ အစိုးရေၾကညာခ်က္ေၾကာင့္ ပိုဆိုးလာ ႏိုင္တယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္က ဆိုေပမယ့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ ရိုးသားစြာလုပ္ကိုင္ေနသူေတြအတြက္ တရားဥပေဒအရ ပိုမိုအကာအကြယ္ရႏိုင္တယ္ လို႕ဆိုပါတယ္။
ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္အႏၱရာယ္ကို တကမၻာလံုးက ေၾကာက္လန္႔ေနခ်ိန္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြမရပ္ျဖစ္ေနရတာဟာ တပ္မေတာ္ေၾကာင့္ဆိုတဲ့ AA ရဲ႕ စြပ္စြဲခ်က္ကို တပ္မေတာ္က ပယ္ခ်လိုက္ၿပီး AA ဟာ အေျပာနဲ႕အလုပ္ မညီဘူးလို႔ ျပန္လည္ တံု႔ျပန္ထားပါတယ္။ သမၼတရံုး ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးဟာ သတင္းမီဒီယာေတြကို ဖုန္းနဲ႔ဆက္သြယ္ေျဖၾကားတာ မရွိတဲ့အတြက္ AA စစ္ဦးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္ခ်က္တစ္စံုတစ္ရာ မရရွိပါဘူး။ https://www.rf a.org/burmese/news/army-officer-says-aa-hard-to-participate-peace-process-
************
၁၈။ ဖားအံအုန္းတပင္ လက္ပစ္ဗံုးေပါက္ၿပီး ေသဆံုးသူမွာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္မႈ ရွိမရွိ ဆက္လက္စံု စမ္းေန
March 25, 2020
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖားအံၿမိဳ႕အေရွ႕ဖက္ျခမ္းရွိ အုန္းတပင္ရြာ၌ ယမန္ေန႔(မတ္ ၂၄)က လက္ပစ္ဗံုးေပါက္ကြဲၿပီး ေသဆံုးသြားခဲ့ သည့္ ဦးဥာဏ္ျမင္ဆုိသူမွာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိ မရွိ ဆက္လက္စံုစမ္း စိစစ္ေနဆဲဟု ကရင္ျပည္နယ္ ရဲမွဴးႀကီးေအာင္ျမတ္မုိးက ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာသည္။ ယမန္ေန႔က လက္ပစ္ဗံုးစနက္တံျပဳတ္ၿပီး ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္စဥ္တြင္ ဦးဥာဏ္ျမင့္မွာ ခ်က္ခ်င္းေသဆုံးၿပီး ေဘးနားရွိ သူ၏သမီး နန္းျမင့္ျမင့္ေဌးကလည္း ေဆးရုံသုိ႔ေရာက္ရွိစဥ္ ေသဆံုးသြား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“စိစစ္ဆဲပါ။ လက္ပစ္ဗံုးေဖာက္ခြဲတဲ့လူကလည္း ခ်က္ခ်င္းေသတယ္။ ေဘးက သူ႔သမီးကလည္း ေဆးရုံမွာ ေသသြားတယ္။ အနီးစပ္ဆံုးျမင္ေတြ႔တဲ့သူကလည္း မရွိဘူး။ ကုိက္ ၁၅၀ ေလာက္မွာရွိတဲ့ သူ႔ဇနီးကလည္း အသံ ၾကားမွ သိတယ္ဆိုေတာ့။ က်ေနာ္တုိ႔ လုိက္လံရွာေဖြေမးျမန္းေနပါတယ္။”ဟု ရဲမွဴးႀကီးေအာင္ျမတ္မုိးက မတ္လ ၂၅ ရက္(ယေန႔)တြင္ ေျပာသည္။
ဦးဥာဏ္ျမင့္သည္ မိန္းမႏွင့္ကြဲေနသည္မွာ ၅ ႏွစ္ခန္႔ရွိခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ရက္ပုိင္းကမွ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ အုန္းတပင္ရြာ သုိ႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိခဲ့ကာ အေသာက္အစားရွိသလုိ မိသားစုဝင္မ်ားကုိလည္း အၿမဲလုိလုိရန္ရွာတတ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အိမ္ေဘး၌ အနီးစပ္ဆံုးရွိေနခဲ့ေသာ ေစာခုိလာက “ သစ္စက္ေပၚမွာ အိပ္ေနတုန္း ဝုန္းကနဲ အသံၾကားတာနဲ႔ လန္႔ၿပီး ခုန္ခ်လုိက္တယ္။ ေနာက္မွ အိမ္ေပၚ တက္ၾကည့္ေတာ့ ဗံုးေပါက္ကြဲၿပီး သားအဖ ႏွစ္ေယာက္လဲွေနတာေတြ႔တယ္။ အေဖျဖစ္သူ အေၾကာင္းလည္း ေသခ်ာမသိေတာ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္ စပ္မႈ ရွိမရွိကေတာ့ ေျပာမတတ္ပါဘူး။” ဟုေျပာသည္။ ေသဆံုးသြားခဲ့သူ အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ အႀကီးဆံုးသမီး နန္းျမင့္ျမင့္ေဌးမွာ အထက္တန္းျပ ဆရာမအျဖစ္ ဖားအံၿမိဳ႕နယ္ ေနာင္ပလိန္ေက်ာင္း၌ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသူျဖစ္ကာ ေအးေအးေဆးေဆးေန တတ္သူျဖစ္ ေၾကာင္းလည္း ေစာခုိလာက ဆက္ေျပာသည္။ http://kicnews.org/2020/03/%e1%80%96%e1%80%ac%e1%80%b8%e1%8
**************
၁၉။ ေမာင္ေတာတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ကားတန္း မိုင္းဆြဲတိုက္ခိုက္ခံရၿပီး ဒုရဲမွဴးႀကီးတစ္ဦး အပါအဝင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၃ ဦးက်ဆံုး၊ ရဲအခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရ
March 25, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ ကားတန္းကို မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက မိုင္းဆြဲတိုက္ ခိုက္မႈ တစ္ရပ္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒုရဲမွဴးႀကီးေက်ာ္သူရအပါအဝင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၃ ဦးက်ဆံုးခဲ့ေျကာင္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္ရာထံမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။ မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔ နံနက္ ၆ နာရီဝန္းက်င္တြင္ လိပ္ရေက်းရြာအနီး ကြ်န္းေပါက္ျပဳစုေက်းရြာ အဝင္ တံတားအနီးတြင္ မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဒုတိယရဲမွဴးႀကီးေက်ာ္သူရအပါအဝင္ ရဲ ၃ ဦး က်ဆံုးကာ တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေမာင္ေက်ာ္ဇံကမူ မိုင္းခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သတင္းမ်ား ၾကားရေသာ္လည္း အေသးစိတ္မသိရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္ေခတ္သစ္သတင္းဌာနသို႔ ေျပာဆိုသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ရဲအရာရွိတစ္ဦးကမူ ဒုရဲမွဴးႀကီးေက်ာ္သူရ အပါအဝင္ ရဲ ၃ ဦး က်ဆံုးသည္ဆိုေသာ သတင္းကို အတည္ျပဳေသာ္လည္း အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္းမျပဳေပ။ အဆိုပါမိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္မႈအတြက္ မည္သည့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းကမွ ၎တို႕၏ လက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း တာဝန္ခံ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာျခင္းမရွိေသးေပ။ https://www.khitthitnews.com/2020/03/%e1 %80%99%e1%80%b1%e1%80%a
************
၂၀။ ဆမီးၿမိဳ႕ဖက္သို႔ စစ္ေဘးေရွာင္လာသူ ၂ ေထာင္ေက်ာ္ ငွက္ေပ်ာဖူးႏွင့္ အစာေရာစားေနရ
March 23, 2020
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာမ်ားမွ ဆမီးၿမိဳ႕ဖက္သို႔ စစ္ေဘးေရွာင္လာသည့္ လူဦးေရ ၂၄၀၀ ဦးမွာ ငွက္ေပ်ာဖူးႏွင့္ အျခား စားစရာမ်ားေရာၿပီး စားေသာက္ေနၾကရျခင္းေၾကာင့္ အစာဟာရျပတ္လပ္ေနေၾကာင္း ဆမီးၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ဆမီးၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ လူမႈေရးအဖြဲ႕စည္းမွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက “ဒီမွာလိုအပ္ေနတာက အိမ္သာလည္းမရွိဘူး စုေပါင္းသုံးေနရတယ္။ ေရလည္းအခက္အခဲ ေတာ္ေတာ္ရွိတဲ့ အေနအထားျဖစ္တယ္။ အစားအေသာက္ ေတြကလည္း ငွက္ေပ်ာဖူးေတြကို တျခားဟာေတြနဲ႔ ေရာၿပီးေတာ့ စားေနရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြျဖစ္ျဖစ္ လူႀကီးေတြျဖစ္ျဖစ္ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ ေနတဲ့ အေနအထားမွာရွိတယ္”ဟုေျပာသည္။
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေျပမင္းက “အဓိကအခက္အခဲတာကေတာ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္တာကသိပ္မၾကာေသးတဲ့ အခါက်ေတာ့ အေဆာက္အဦးပိုင္းဆိုင္ရာမွာသူတို႔ရဲ့ လူအင္အားနဲ႔ အေဆာင္ေတြဘာေတြထားတဲ့အခါမွာအခက္္အခဲေတြ ႀကဳံေတြ႕ရပါတယ္၊ လက္တေလာျပႆနာကေတာ့ စားဖို႔ေသာက္ဖို႔အတြက္နဲ႔ ခ်က္ျပဳတ္တဲ့ အခ်ိန္မွာအခက္အခဲႀကဳံရပါတယ္၊ အခုကလူႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ဆိုေတာ့ ဆမီးၿမိဳ႕အေနနဲ႔ အရမ္းမ်ားတဲ့ ပမာဏျဖစ္တယ္၊ လူမ်ားတဲ့အတြက္ က်န္းမာေရးပိုင္းမွာ ဝမ္းေလၽွာဝမ္းပ်က္ ေတြျဖစ္လာတဲ့ အခါက်ရင္ ေဆးဝါးေတြ လိုအပ္လာမယ္၊ အဓိကေတာ့ စားဖို႔နဲ႔ ေဆးဝါးလိုအပ္ေနတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ဆမီးၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ ဦးလိုင္ပက “အခုေျပာင္းလာတဲ့ အထဲမွာကမန္းကတန္းနဲ႔ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ေက်းရြာက ငါး ရြာရွိတယ္၊ လူဦးေရကတစ္ေထာင္ေက်ာ္ ရွိပါတယ္၊ က်ေတာ္တို႔ မိတာဝ ၂ ေက်းရြာကေတာ့ လူဦးေရက ၃၁ဝ ဦးျဖစ္တယ္ အိမ္ေျခကေတာ့ ၇၀ ရွိပါတယ္”ဟုေျပာသည္။ ဆမီးၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ အတြက္ ဆန္အိတ္ တစ္ေထာင္ ကို လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ထပ္မံပို႔မည္ဟု သိရေသာ္လည္း မည္သည့္ရက္တြင္ ပို႔မည္ကို မသိရွိရေသးဘဲ လက္ရွိ ေဒသခံ လူငယ္မ်ားႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပူးေပါင္းၿပီး တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္သည့္ လူဦးေရမွာ မ်ားလြန္းသျဖင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈပိုင္းတြင္လည္း အားနည္းေနေၾကာင္း လူူမႈအဖြဲ႕အစည္းမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ https://www.chinworld.org/
**************
၂၁။ NCA အပစ္ရပ္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္အညီ ေရာဂါတားျမစ္ကာကြယ္မႈကုိ ညႇိႏႈိင္းလုပ္ေဆာင္သြားရန္ အစုိးရ ကို KNU တုိက္တြန္း
March 26, 2020
လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနသည့္ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါ ကုိရုိနာဗုိင္းရပ္စ္ ကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈကုိ ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ တားျမစ္သြား ႏုိင္ရန္ တစ္ႏုိင္ငံလုံးပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္-NCA ပါ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ ညႇိႏႈိင္း လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး(KNU)ဗဟုိမွ ယေန႔ (မတ္လ ၂၆ရက္) ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာခ်က္၌ အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းထားသည္။ ေကအဲန္ယူ အပစ္ရပ္နယ္ေျမအတြင္းရွိ ျပည္သူလူထုမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ဌာေန တုိင္းရင္းသား မ်ား၏ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ပညာေပးေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို NCA အခန္း (၆) အပုိဒ္ (၂၅) ႏွင့္အညီ ေကအဲန္ယူ ၏ က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တုိက္တြန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ေကအဲန္ယူ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပဒုိေစာတာဒုိမူးက “ဒီကိစၥက က်ေနာ္တုိ႔ ေကအဲန္ယူ နယ္ေျမမွာ ကလည္း က်န္းမာေရးစနစ္က ရွိေနတဲ့အေပၚမွာ KDHW နဲ႔ အစုိးရရဲ႕ က်န္းမာေရးစနစ္ ၾကားထဲမွာ ဘယ္လုိ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကိုင္ႏုိင္တဲ့ coordination, cooperation လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ႏုိင္မလဲေပါ့ေနာ္။ အခု ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သား ေတြမ်ားစြာ ျပန္လာတာ လည္းရွိ ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ နယ္ေျမဘက္မွာ ျပန္သြားတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲ့အေျခခံအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ညႇိႏႈိင္းလုပ္ ကုိင္ေဆာင္ရြက္တဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြ ခ်ထား သင့္ပါတယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆျဖစ္ပါတယ္။” ဟုေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ အဆုိပါ ကပ္ေရာဂါ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေက်းလက္ေဒသတြင္းသုိ႔ ပညာေပးလုပ္ေဆာင္ရန္ ပညာေပး ပုိစတာမ်ားႏွင့္ သင္တန္းေပးမႈသာ ျပဳလုပ္ၿပီးစီးထားေၾကာင္းႏွင့္ ပညာေပးလုပ္ေဆာင္ရန္ တခ်ဳိ႕ေက်း လက္ ေဒသမ်ားတြင္ ဘာသာေရး အယူအဆမ်ားအရ ရြာတြင္းေပးမဝင္သည့္ အခက္အခဲမ်ားရွိေၾကာင္းလည္း ပဒုိ ပဒုိေစာဒုိင္းမြန္းခင္က ဆက္ေျပာသည္။
ယေန႔ မတ္လ ၂၆ရက္ေန႔အထိ ေနာက္ဆုံးရရွိထားသည့္ စာရင္းမ်ားအရ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၇ႏုိင္ငံမွ COVID-19 ကူးစက္ခံ ထားရသူ (၄၇၂, ၇၉၀) ဦးတြင္ (၂၁,၃၁၃) ဦး ေသဆုံးသြားခဲ့ၿပီး (၁၁၄,၉၁၁) ဦး ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာေၾကာင္း ဂြ်န္ေဟာ့ကင္းတကၠသုိလ္မွ ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အားကစားႏွင့္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေစာင့္ၾကည့္လူနာ ၂၃၆ဦး၊ သံသယလူနာ ၂ ဦးႏွင့္ ပုိးေတြ႔ရွိသူ ၃ ဦး ရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။ http://kicnews.org/2020/03/nca%e1%80%a1%e1%80%95%e1%80%85%e1%80%b9%e1%80%9b%e1%
*************
၂၂။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေရးေပၚ အရ တာခ်ီလိတ္နယ္စပ္ဂိတ္အားလံုးပိတ္
March 24, 2020
ထိုင္းႏိုင္ငံ အေရးေပၚ အေျခအေနအရ တာခ်ီလိတ္ နယ္စပ္ဂိတ္အားလံုး ယေန႔ညေန ၅နာရီ စတင္ပိတ္လိုက္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ယခင္တြင္ ျမန္မာ – ထိုင္း နယ္စပ္ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတား အမွတ္(၁) တံတားတြင္ တရားဝင္ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားကို မတ္ ၂၅ ရက္ ညေန ၅ နာရီအထိ တာခ်ီလိတ္သို႔ ျဖတ္သန္း ခြင့္ေပးမည္ဟု ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ေၾကျငာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လက္ရွိမွာ အေရးေပၚ ေၾကညာခ်က္ အရ ယေန႔(မတ္ ၂၄) ညေန ၅ နာရီတြင္ စတင္ပိတ္လိုက္သည္။
“ အေရးေပၚ ေၾကညာခ်က္အရ မနက္ဖန္ ေပးမထြက္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီေန႔ ည ၅ နာရီ ထိပဲ ေပးထြက္တယ္။ အခု ေတာင္ တံခါး ပိတ္သြားပါၿပီ” ဟု တာခ်ီလိတ္ ခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရံုးမွ ျမန္မာ-ထိုင္း ဆက္ဆံေရး တာဝန္ခံ ဦးထြန္း (မယ္ဆိုင္ ) က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။ ျမန္မာ -ထိုင္း နယ္စပ္ ခ်စ္ျကည္ေရး တံတားမ်ားကို မတ္ ၂၃ ရက္တြင္ ပိတ္ရန္ ႏွစ္ဖက္ ႏိုင္ငံ၏ သက္ဆိုင္ရာ ဌာန မွ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မတ္ ၂၃ ရက္ မနက္ပိုင္း တံတားျဖတ္ကူးရန္မမွီလိုက္သည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ၂၀ဝ ေက်ာ္ နယ္စပ္ဂိတ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသျဖင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ညွိႏိႈင္းမႈ ကာ တာခ်ီလိတ္သို႔ ဝင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
“ မေန႕ကေတာ့ COVID-19 ေစာင့္ၾကည္လူနာ ၁၁ ဦးပါ။ ေဆးရံုမွာ ထားတယ္။ ဒီေန႔ တဦးထပ္တိုးလာလို႔ ေစာင့္ၾကည့္လူနာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတယ္။ သူတို႔က ေထာင္ကေန လႊတ္လာတဲ့သူေတြေလ။ ေနမေကာင္းတာ။ ဒါေပမယ့္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ တာဝန္ရွိတယ္ေလ” ဟု ဦးျမင့္ႏိုင္က ဆိုသည္။ တာခ်ီလိတ္ေဒသခံ မ်ားအေနျဖင့္ မလိုအပ္ဘဲ အိမ္အျပင္မထြက္ၾကရန္ ခရီး မသြားျကရန္ လည္း ဦးျမင့္ႏိုင္ က တိုက္တြန္းေျပာဆိုလိုက္သည္။ https://burmese.shannews.org/archives/15815
************
၂၃။ ဖားအံၿမိဳ႕ ရတနာေျမ(၁) ဓာတ္ဆီဆိုင္ မီးေလာင္မွႈျဖစ္ပြား
March 24, 2020
ကရင္ျပည္နယ္ဖားအံၿမိဳ႕တြင္းရွိ ရတနာေျမ(၁) ဓာတ္ဆီဆိုင္ကို ယေန႔ ညေန ၄နာရီခြဲေက်ာ္တြင္ မီးေလာင္မွႈျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။ အဆိုပါ မီးေလာင္မွႈတြင္ ဓာတ္ဆီဆိုင္မွ ဓာတ္ဆီသိုေလွာင္သည့္ ေနရာမွ တစ္ဆင့္ မီးစေလာင္ကြ်မ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း အနီးနားတြင္ ေနထိုင္ သူမ်ားက ခန္႔မွန္းေျပာဆုိေနၾကသည္။
ဓာတ္ဆီဆုိင္အနီးေနထုိင္သူ ေစာလြမ္းက “မီးေလာင္တာက ၅ နာရီမထိုး ခင္အခ်ိန္မွာ မီးကႀကီးေတာ့ အနီးကပ္ မသြားၾကည့္ ရဲ အိမ္နဲ႔လည္း မနီးမေဝးဆိုေတာ့ အေဝးကေနၾကည့္တယ္။ မီးခိုးစထြက္တဲ့ေနရာက အေနာက္မွာ ကားဆိုင္ကယ္ ဆီထည့္တဲ့ ေနရာမဟုတ္ဘူး။ မီးကေတာ္ ေတာ္ႀကီးတယ္ ။ ဓာတ္ဆီ တိုင္ကီေပါက္ တာလားမသိဘူး ။ ေပါက္ကြဲသံ ေတြလည္းၾကားရ တယ္။ ဓာတ္ဆီဆိုင္အေနာက္မွာ အိမ္ေတြရွိေသးတယ္ တယ္။ အိမ္ေတြကမီးကူးလားမကူးလားေတာ့ ေသခ်ာမသိေသးဘူး။ အခု ၅ နာရီေက်ာ္အထိ မီးၿငိမ္းေနတုန္းပါပဲ”ဟု ေကအိင္စီသို႔ ေျပာသည္။ အဆိုပါ ဓာတ္ဆီဆိုင္မီးေလာင္သည့္ အနီးအနား ေခါင္းရင္းကပ္ရပ္တြင္လည္း ရတနာေျမ (၂) ဓာတ္ဆီဆိုင္ရွိေသးသလို ေတာင္ဘက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ လမ္းမႀကီး အေက်ာ္ ဘက္တြင္လည္း Denko ဓာတ္ဆီဆိုင္ႀကီး တစ္လံုးရွိေသးသည္ဟု သိရသည္။ http://kicnews.org/2020/03/% e1%8
*************
၂၄။ စစ္ေရွာင္မ်ားကို ဟားခါးၿမိဳ႕ရွိ ပလက္ဝတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားမွ ဆန္အိတ္လွဴဒါန္းမည္
March 24, 2020
ပလက္ဝစစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဟားခါးၿမိဳ႕ရွိ ပလက္ဝတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားမွ စုေပါင္းရန္ပုံေငြ ရွာမႈမွ ရရွိလာသည့္ ေငြေၾကးျဖင့္ ဆန္အိတ္ ၇၀ ဝယ္ယူလွဴဒါန္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္သြားၿပီး ကူညီမွာျဖစ္တယ္၊ ပစၥည္းထိန္းရင္းနဲ႔ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေရာက္ပို႔မွာျဖစ္တယ္၊အစိုးရနဲ႔ အၿမဲတမ္းအခ်ိတ္ဆက္ရွိေနတဲ့ကားနဲ႔ ဆမီးထိအေရာက္ပို႔မွာျဖစ္တယ္” ဟု ဆန္အိတ္ပို႔ေဆာင္ရာတြင္ လိုက္ပါမည့္ ဆလိုင္းေအာင္လင္းမွ ေျပာသည္။ ဆန္အိတ္မ်ားကို ပခုကၠဴတြင္ဝယ္ယူကာ မင္းတပ္ၿမိဳ႕သို႔ အစိုးရအခ်ိတ္အဆက္ျဖင့္ ကားႏွင့္ ပို႔ေဆာင္ထားၿပီးျဖစ္ၿပီး ဟားခါးတြင္ တကၠသိုလ္တက္ေနသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွ ယေန႔တြင္ မတူပီသို႔ ဟားခါးမွ ဆိုင္ကယ္ ျဖင့္ ထြက္ခြါမည္ျဖစ္သည္။ ပလက္ဝစစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဟားခါးၿမိဳ႕ရွိ ပလက္ဝ ေက်ာင္းသားမ်ားမွ ဆိုင္ကယ္ေရ ေဆးျခင္းႏွင့္ Coffee Night ျပဳလုပ္ကာ ရန္ပုံရွာေဖြခဲ့ၿပီး ရရွိသည့္ ပိုက္ဆံျဖင့္ ဆန္အိတ္မ်ားဝယ္ယူျခင္းျဖစ္သည္။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ရန္ပုံေငြရွာျခင္းကို ပလက္ဝမွ ဟားခါးၿမိဳ႕သို႔ တကၠသိုလ္တက္ေရာက္ၾက သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားစုကာ ရန္ပုံေငြ ရွာျခင္းျဖစ္ၿပီး ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ ပလက္ဝေက်ာင္းသားဦးေရ ၅ဝေက်ာ္ ရွိေၾကာင္းသိရ သည္။ လက္ရွိတြင္ AA ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ၾကားတိုက္ပြဲျပင္းထန္လ်က္ရွိၿပီး ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အရပ္သား ေသဆုံးမႈမ်ားရွိေနသကဲ့သို႔ ဒဏ္ရာရေဒသခံအခ်ိဳ႕မွာလည္း မတူပီ၊ မင္းတပ္၊ မႏၲေလးတို႔တြင္ ေဆး႐ုံတက္ေရာက္ရ လ်က္ရွိ သည္။ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း စစ္ပြဲေၾကာင့္ ေက်းရြာစြန႔္ကာ ဆမီးၿမိဳ႕တြင္ စစ္ေဘးတိမ္းေရွာင္လ်က္ရွိသူ ဒုကၡသည္ ၂၀၀၀ ဝန္းက်င္ရွိေနၿပီျဖစ္ၿပီး စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ားအေရးေပၚလိုအပ္လ်က္ရွိေနသည္။ https://www.chinworld.org/2020/03/21/%e1%80%85%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%9b%e1%80%
****************
၂၅။ တပ္ျပင္ပ မဲရံုထားေရးအဆို တပ္မေတာ္ကန္႕ကြက္
March 23, 2020
ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္အဆိုေတြကို ေနျပည္ေတာ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ တပ္တြင္း မဲရံုေတြကို တပ္ျပင္ပမွာ ထားရွိေရးနဲ႔၊ ေဒသတစ္ခုမွာ ရက္ေပါင္း ၉၀ ေနထိုင္သူေတြ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိေရး အဆိုမူၾကမ္းေတြကို တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တပ္မေတာ္သားေတြနဲ႔ မိသားစုဝင္ေတြအေနနဲ႔ တပ္ျပင္ပမွာ ေဒသခံေတြနဲ႔အတူ မဲေပးေရး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ့ အဆိုတင္ျပခ်က္ကို တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ေလးဦးက ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။ တပ္မေတာ္ သား ကိုယ္စားလွယ္ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေအာင္ထြန္းလင္းက… တပ္ျပင္ပ သင့္ေတာ္တဲ့ေနရာမွာ မဲေပးဖို႔ သတ္မွတ္ေပးရ မယ္… ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္အစား တပ္တြင္းတပ္ျပင္ သင့္ေတာ္တဲ့ေနရာကို တပ္မွဴးနဲ႔ ညွိႏိႈင္းသတ္မွတ္ေပးရမယ္” လို႔ ျဖည့္စြက္ ျပင္ဆင္ေစလိုေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
တပ္တြင္းမဲေပးရာမွာ လြတ္လပ္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔နဲ႔ အရင္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလေတြက ရရွိခဲ့တဲ့ ႀကိဳတင္မဲေတြအေပၚ သံသယေတြ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဏာရ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီနဲ႔ တျခားပါတီတခ်ိဳ႕က တပ္တြင္း မွာ မဲရံုထားတာဟာ တပ္မေတာ္သားေတြနဲ႔ မိသားစုဝင္ေတြ လြတ္လပ္စြာမဲေပးခြင့္ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး စိုးရိမ္ပူပန္ၾကေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္ျပင္ပမွာ မဲရံုထားရွိတဲ့အတြက္ မဲဆႏၵရွင္ တပ္မေတာ္သားေတြ မဲေပးခြင့္ မထိခိုက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ခန္႔မွန္းတာေတြရွိ သလို တဘက္မွာလည္း ဒီလို မဲရံုေတြ တပ္ျပင္ပထုတ္တာဟာ ျပႆနာေျဖရွင္းနည္း မဟုတ္ဘူးလို႔ ေဝဖန္တာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
ဒီေန႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးရာမွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ “ေနရာတစ္ခုမွာ ရက္ေပါင္း ၁၈၀ ေနထိုင္သူေတြ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိတယ္” ဆိုတဲ့အခ်က္ကို “ရက္ေပါင္း ၉၀” အထိ ေလွ်ာ့ခ်ျပင္ဆင္ဖို႔ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ျပင္ဆင္ခ်က္ကို လည္း တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ကန္႔ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ရပ္ေပါင္း ၉၀ ေနထိုင္တဲ့သူေတြ မဲေပးခြင့္ရွိတယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူေတြက ဗမာအမ်ားစုပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးတစ္ခုကို ပံုေအာၿပီး မဲထည့္မွာကို ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက စိုးရိမ္ေနပါတယ္။
တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ ကန္႔ကြက္ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီက ျပန္လည္ၾကားနာ ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဦးမန္းဝင္းခိုင္သန္းက ေျပာပါတယ္။ https://www.rfa.org/burmese/ne ws/military-poll-station-03232020100258.html
************
၂၆။ ရခိုင္တြင္ အင္တာနက္လိုင္းဖြင့္ေပးေရး ဆႏၵျပက်ာင္းသား ၇ ဦးကို အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္၁လ ခ်မွတ္
March 25, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အင္တာနက္လိုင္းျပန္ဖြင့္ေပးေရး ရန္ကုန္တြင္ဆႏၵျပခဲ့ေသာေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ၇ ဦးကို မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ တြင္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးက အလုပ္ၾကမ္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၁ လခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ကိုစိုင္းသုဝန္ကေျပာဆိုသည္။ ယေန႔ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးက အမိန္႔ခ် မွတ္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသား ၇ ဦးမွာ ကိုေအာင္ျပည့္စံုၿဖိဳး၊ ကိုေနာင္ထက္ေအာင္၊ မႏွင္း၊ မေအးျမတ္မြန္ေက်ာ္၊ ကိုသုတစိုး၊ ကိုစစ္ႏိုင္၊ ကိုသက္တင္ေအာင္ တို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ရံုးထုတ္သို႔ သြားေရာက္ဝန္းရံေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။
“ တရားစီရင္ေရး ဟာ စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထိလို႔ရွိရင္ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးထိတယ္ဆိုလို႔ရွိ ရင္ဒီကေန႔လိုပဲ အၿငိဳး ႀကီးႀကီး Serious ျဖစ္ျဖစ္ႀကီးကို တရားစြဲၿပီးေထာင္ခ်ေနတာမ်ိဳး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲနီးလာတဲ့ အေျခအေနမွာ
လြတ္လပ္စြာေျပာေရးဆိုခြင့္ဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီအေျခခံစံႏႈန္းကိုပါထပ္ၿပီးေတာ့ ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးလို႔သတ္မွတ္လို႕ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္မွာျဖစ္ေနတဲ့ အင္တာနက္ Shut down ကိစၥရယ္ေနာက္ၿပီးေတာ့ စစ္ပြဲေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကိစၥရယ္က အရင္ကမွာ ပံုစံတစ္မ်ိဳးနဲ႕ ေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ အခုကာလာမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ကိစၥနဲ႔ ျပည္သူေတြအကုန္လံုးစိုးရိမ္ေနတဲ့ အေျခအေနမွာပါ။ ထပ္ၿပီးေတာ့ Shut down လုပ္ဖို႔ Shut down လုပ္တာကို ရပ္တန္႔ေပးဖို႔ ေျပာတဲ့ကိစၥကို အဖတ္မလုပ္ရံု သာမကဘဲနဲ႔ အဲဒီလိုမ်ိဳး Shut down မလုပ္ဖို႔ Shut down လုပ္ဖို႔ရပ္ေပးဖို႔ ေျပာတဲ့သူေတြကိုပါ ေထာင္ထဲ ထည့္လိုက္ျပီးေတာ့ အလုပ္ၾကမ္းပါထည့္တယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးကကြ်န္ေတာ္ တို႔တရားစီရင္ေရးက လံုးဝသံုးစားမရေလာက္ေအာင္စုတ္ျပတ္သတ္ ေနၿပီဆိုတဲ့ပံုစံမ်ိဳးကို ေျပာလို႔ရတယ္ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ေခါက္မွာဆိုရင္ တရားရံုးထဲမွာဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္တဲ့ ကိစၥကျဖစ္ခဲ့တာေပါ့ေနာ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔က လက္ရွိေျပာရရင္ေက်ာင္းသားေတြ ျပည္သူေတြအကုန္လံုးက အားကိုးရာမရွိေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ သံုးသပ္လို႔ရမယ္ တရားစီရင္ေရးပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို အားကိုးစရာလူမရွိ ေတာ့ဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္အဲဒီ လိုပဲသံုးသပ္ရမယ္” ဟု ကိုစိုင္းသုဝန္ကေျပာဆိုသည္။
“ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႕ျပန္တိုင္ပင္ ၿပီးေတာ့၊ တန္ျပန္အတြက္ကို အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ႏွင့္ ဒီမတရားအမႈအတြက္ကို တစ္ခုခုကိုျပန္တိုင္ပင္ဖို႔ေတာ့ရွိတယ္။ ေလာေလာဆယ္က ဗိုင္းရပ္စ္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးအားလံုးက စိုးရိမ္ေနၾကတဲ့ကာလမွာ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့တစ္ခုခုေတာ့ စဉ္စားၿပီးေတာ့ လုပ္ရမယ့္အေန အထားမ်ိဳးေပါ့” ဟု ကိုစိုင္းသုဝန္က ေျပာဆိုသည္။ https://www.khitthitnews.com/2020/03/%e1%80%9b%e1% 80%81%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%8
*************
၂၇။ ေက်ာက္ျဖဴစီးပြားေရးဇုန္ လူထုေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္သူ ဦးထြန္းၾကည္ကို ၿငိမ္းစုစီ ပုဒ္မ ၁၉ ျဖင့္ ေထြ/အုပ္က အမႈဖြင့္
March 26, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ ေခ်ာင္းဝေက်းရြာအုပ္စု ကုလဘာေက်းရြာတြင္ မတ္လ ၂ဝ ရက္ေန႕က ေက်ာက္ျဖဴ စီးပြားေရးဇုန္လူထုေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပျပဳလုပ္မႈအတြက္ ေက်ာက္ျဖဴေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း ( Kyaukphyu Rural Development Association- KRDA)မွ ဦးထြန္းၾကည္ကို ၿငိမ္း၊ စု၊ စီ ပုဒ္မ ၁၉ ျဖင့္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ ေရး ဦးစီးဌာနက အမႈဖြင့္လိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၂ဝ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီလယ္သမားေတြ ၿပီးေတာ့ ဒီဧရိယာမွာပါတဲ့ေရလုပ္သားေတြ အဲဒီေဒသခံလူထုပါဝင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကို ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားဇုန္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ကေနၿပီးေတာ့ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီလုပ္တဲ့အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရြာတစ္ရြာေပါ့။ ကုလဘာ ေက်းရြာမွာလုပ္တယ္။ အဲမွာ ၿငိမ္းစုစီမတင္လို႔ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ဘက္က တရားစြဲတာေပါ့” ဟု ဦးထြန္းၾကည္ကေျပာဆိုသည္။ ဦးထြန္းျကည္ကို ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးစိုးမိုးေက်ာ္က တရားလိုျပဳလုပ္ကာ တရားစြဲဆိုထားၿပီး မတ္ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ၿပီး ယေန႔ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံတြင္ အာမခံယူခဲ့ကာ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးတြင္ အမႈစြဲတင္မည့္ေန႔ကို အေၾကာင္းျပန္ၾကားသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲဆိုရင္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ လူေပါင္း ၄၇ဝ ေလာက္ထိတက္ေရာက္က်တယ္။ ရြာေပါင္း ၃၆ ရြာေလာက္က လူေတြ တက္ေရာက္တယ္ေပါ့။ အဲလိုေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ဒီအတိုင္းကန္႔သတ္ေနမယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူေတြကို တရားစြဲေနမယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီက ဘယ္လိုမွေအာင္ျမင္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ရွင္သန္လာမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမင္ တယ္” ဟု ဦးထြန္းၾကည္ကေျပာဆိုသည္။
ေက်ာက္ျဖဴစီးပြားေရးဇုန္တြင္ သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ေျမယာကိစၥမ်ား ႏိုင္ငံတကာေရနံတင္လမ္းေၾကာင္း သတ္မွတ္ထားသည့္ ျမစ္ေၾကာင္းထဲတြင္ရွိေသာ ေရလုပ္သားမ်ား၏ လုပ္ကြက္မ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ https://www.khitthitnews.com/2020/03/%e1%80%80 %e1%80%bb%e1%80%b1%e1%80%ac%e1%80%
*************